Οδηγός Αγοράς για Ρολόγια Γράφτη

Στον κλάδο της μηχανολογίας το ρολόι γραφτή ή αλλιώς ωρολογιακό μικρόμετρο, ή μηκυνσιόμετρο είναι το όργανο που χρησιμοποιείτε για μετρήσεις υψηλής ακριβείας μικρών αποστάσεων (διαδρομής), ενισχύοντας τες για να γίνουν πιο εμφανής.

Τα ρολόγια χωρίζονται σε αναλογικά, ψηφιακά. Επίσης υπάρχουν και τα ρολόγια κεντραρίσματος που χρησιμοποιούνται για κεντράρισμα εργαλειομηχανών, έλεγχο εκκεντρότητας, έλεγχο οβαλότητας.

Το όνομα στα λατινικά (Dial Indicator) προέρχεται από την έννοια του ότι δείχνει στον χρήστη μήκη τα οποία γυμνό μάτι δεν μπορεί να διακρίνει. (για παράδειγμα, μια μικρή διαφορά ύψους μεταξύ δύο επίπεδων επιφανειών, μία ελαφρά μείωση της ομοκεντρότητας μεταξύ δύο κυλίνδρων, ή άλλες μικρές φυσικές αποκλίσεις).

Τα ρολόγια γραφτή έχουν την εμφάνιση ενός κοινού ρολογιού. Χρησιμοποιούνται επίσης για μετρήσεις των ανοχών σε κατεργασμένα κομμάτια, για τον έλεγχο επιπεδότητας δοκών και γενικότερα για μετρήσεις που αφορούν μικρές αποκλίσεις.

Ένα ρολόι γραφτή χαρακτηρίζεται από διάφορα τεχνικά χαρακτηριστικά:

• Το εύρος της διαδρομής του (0-5mm, 0-10mm, 0-30mm, κτλ)
• Η ανάγνωση του (0.01mm, 0.001mm κτλ)
• Το μέγεθος του (Η διάμετρος του Ø40mm, Ø58mm κτλ)
• Ο αριθμός στροφών του μεγάλου δείκτη ανά διαδρομή mm
• Ο δεύτερος δείκτης ο οποίος μετράει τον αριθμό περιστροφών του πρώτου δείκτη.
• Αν έιναι ¨αντικραδασμικό" "shockproof", (πιο ανθεκτικός εσωτερικός μηχανισμός για αντοχή στην φθορά χρόνου.
• Αν είναι Αδιάβροχο "Waterproof" προστασίας ip
• Συγκριτικό ( Ενδειξεις ±0.4mm)

Εφαρμογές

• Για τον έλεγχο ανοχών στα δισκόφρενα. Tυπικά 0.05mm ή λιγότερο
• Για ποιοτικό έλεγχο στην παραγωγή.
• Στο μηχανουργείο για καλιμπράρισμα και σετάρισμα μηχανημάτων. (π.χ. κεντράρισμα φρέζας)
• Για το κεντράρισμα του κομματιού προς κατεργασία στο τσοκ τόρνου.
• Σε ποικίλες εφαρμογές που απαιτούν μετρήσεις ακριβειας εκτός μηχανουργείου όπως γεωλογία, φυσική κτλ.

Πρόσδεση με βίδα σε ρολόι με ίσια πλάτη. (Stem mounting)

Σημειωσεις:

• Ανοχές τρύπας που μπαίνει το στέλεχος Ø8G7(±0.005-0.02mm)
• Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στο σφίξιμο. Το υπερβολικό σφίξιμο δυσχεραίνει την κίνηση του κινητού αξονίσκου δημιουργώντας έτσι σφάλμα στην μετρηση.

Πρόσδεση με βίδα σε ρολόι με πλάτη (αυτί). (Lug mounting)

Σημειωσεις:

• Για την ελαχιστοποίηση του σφάλματος του ημίτονου (cosine effect error) ο κινητός αξονίσκος συνίσταται να τοποθετείτε στην ίδια ευθεία με την μέτρηση.

Σημασία τοποθέτησης

Αν η μέτρηση γίνετε σε θέση οριζόντια η ακόμα και σε ανάποδη η δύναμη μέτρησης της ακίδας είναι φυσικά μικρότερη. Οπότε απαιτείται έλεγχος της επαναληψιμότητας των μετρήσεων.

Συντήρηση

• Μην χρησιμοποιείτε λιπαντικά (λάδι) για τον κινούμενο αξονίσκο. Το λάδι τείνει να μαζεύει σκόνη δυσχεραίνοντας έτσι την κίνηση.
• Αν η κίνηση δεν είναι ομαλη χρησιμοποιήστε ένα πανάκι με οινόπνευμα.
• Πριν πραγματοποιήσετε οποιαδήποτε μέτρηση σιγουρευτείτε ότι η κίνηση είναι ομαλή προς τα πάνω και κάτω.

Το σφάλμα του ημιτόνου (Cosine Effect)

Η μέτρηση θα έχει σφάλμα αν η κατεύθυνση της ζητούμενης μέτρησης δεν συμπίπτει με την κατεύθυνση του κινούμενου αξονίσκου. Το σφάλμα αυτό ελαχιστοποιείται ρυθμίζοντας τον αξονίσκο έτσι ώστε να ελαχιστοποιηθεί η γωνιά θ.